Rawatan Karsinoma Sel Squamous: Pilihan dan Pertimbangan

Artikel ini untuk tujuan maklumat sahaja dan tidak boleh dianggap sebagai nasihat perubatan. Sila rujuk profesional penjagaan kesihatan yang berkelayakan untuk panduan dan rawatan yang disesuaikan.

Bagaimana diagnosis mempengaruhi pilihan rawatan

Diagnosis SCC bermula dengan pemeriksaan klinikal dan biopsi tisu untuk pengesahan histologi. Penilaian lanjut mungkin melibatkan imbasan seperti CT, MRI atau PET untuk menilai sejauh mana penyebaran. Tahap (staging) dan lokasi tumor—contohnya kulit berbanding mukosa mulut—amat menentukan pilihan rawatan. Pesakit dengan tumor kecil yang terhad kepada permukaan kulit mungkin sesuai untuk rawatan setempat, manakala tumor yang besar atau yang telah merebak ke nodus limfa atau organ lain memerlukan pendekatan sistemik atau multimodal.

Pilihan rawatan pembedahan dan prosedur setempat

Pembedahan adalah rawatan utama untuk banyak kes SCC. Eksisi pembedahan dengan margin jelas biasanya dipilih untuk tumor kulit yang boleh dicabut sepenuhnya. Mohs micrographic surgery digunakan untuk lesi di kawasan sensitif seperti muka kerana ia membolehkan pengurangan kehilangan tisu sihat sambil memastikan margin bebas tumor. Alternatif setempat termasuk curettage dan electrodesiccation, cryotherapy, serta terapi topikal seperti fluorouracil atau imiquimod untuk lesi superfisial. Setiap teknik mempunyai kelebihan dan kesan sampingan yang perlu dibincangkan bersama pakar.

Radiasi, terapi sistemik dan rawatan untuk kes lanjutan

Terapi radiasi sering digunakan sebagai rawatan primer apabila pembedahan tidak sesuai, atau sebagai pelengkap selepas pembedahan apabila terdapat risiko berulang. Untuk SCC yang metastatik atau tidak boleh dibedah, terapi sistemik termasuk kemoterapi, agen sasaran seperti inhibitor EGFR, dan imunoterapi (contohnya inhibitor PD‑1) telah digunakan. Pemilihan ubat bergantung pada profil molekul tumor, status kesihatan pesakit dan bukti klinikal. Perbincangan dalam mesyuarat multidisiplin membantu menentukan gabungan rawatan yang paling sesuai.

Pemantauan, rekonstruksi dan penjagaan selepas rawatan

Selepas rawatan, pemantauan berkala penting untuk pengesanan awal berulang atau komplikasi. Susulan biasanya melibatkan pemeriksaan fizikal dan, bila perlu, imbasan berkala. Bagi lesi yang memerlukan pengeluaran tisu besar, rawatan rekonstruktif seperti graft kulit atau flap mungkin diperlukan untuk fungsi dan estetika. Sokongan rehabilitasi, rawatan luka dan kaunseling psikososial turut menyokong pemulihan pesakit. Rekod perubatan yang baik dan komunikasi antara penyedia perkhidmatan sangat membantu dalam susulan jangka panjang.

Mendapatkan perkhidmatan dan sokongan perubatan

Untuk mendapatkan rawatan yang sesuai, berunding dengan doktor perubatan am atau pakar onkologi adalah langkah awal. Pusat onkologi, hospital besar dan klinik pakar menyediakan perkhidmatan pembedahan, radioterapi dan terapi sistemik, serta pasukan multidisiplin yang mengurus kes kompleks. Cari perkhidmatan tempatan (local services) yang menawarkan penilaian dermato-onkologi atau kepala dan leher onkologi jika tumor berada di muka atau mukosa. Sokongan pesakit, kumpulan sokongan dan perkhidmatan penjagaan paliatif juga penting untuk kualiti hidup semasa dan selepas rawatan.

Kesimpulan

Rawatan karsinoma sel squamous bergantung pada banyak faktor termasuk lokasi, saiz, peringkat penyakit dan keadaan kesihatan pesakit. Pilihan meliputi pembedahan setempat, terapi radiasi, rawatan topikal untuk lesi superfisial dan terapi sistemik untuk penyakit lanjutan. Keputusan rawatan terbaik biasanya dibuat oleh pasukan multidisiplin dan disesuaikan kepada keperluan individu. Pemantauan berkala, langkah pencegahan dan akses kepada perkhidmatan perubatan yang sesuai membantu menguruskan penyakit ini secara berkesan tanpa mengabaikan aspek fungsional dan kualiti hidup.